Gallu plant a phobl ifanc i arfer eu hawliau diogelu data eu hunain
-
Gan fodDeddf Data (Defnyddio a Gweld) wedi dod yn ddeddf gwlad ar 19 Mehefin 2025, mae’r canllawiau yma yn cael eu hadolygu ac fe allen nhw gael eu newid. Bydd y tudalen Cynlluniau ar gyfer canllawiau newydd a diwygiedigyn dweud pa ganllawiau a gaiff eu diweddaru a pha bryd.
Plant Mae gan blant a phobl ifanc dan 18 oed yr un hawliau diogelu dataag oedolion, ond maen nhw hefyd yn darparu cymorth defnyddiol haeddu amddiffyniad arbennig. Gweler ein canllawiau Children and the UK GDPR.
Fel rhan o'ch penderfyniadau ynglŷn â rhannu data, dylech gymryd i ystyriaethallu'rplentynneu'r person ifanc i arfer eu hawliau eu hunain. Mae hynyn ddyfarniad cynnil sy'n newid wrth i'r plentynneu'r person ifanc fynd yn hŷn.
Yng Nghymru, Lloegr a Gogledd Iwerddon, allu'rmae gallu plentyn -neu'r person ifanc- cyfeirir ato yn aml fel 'cymhwysedd Gillick' - yn cael ei asesu yn dibynnu ar yirlefel eu dealltwriaeth.Mewn llawer o achosion,mae'nhynrhesymol dilyn ymagwedd yr Alban1lle rhagdybir mai 12 oed a throsodd yw'r oedran priodol. I gael rhagor o wybodaeth,gweler ein canllawiau'r What rights do children have? a y NSPCCcanllawiau'rGillick competence and Fraser guidelines.
Hyd yn oed pan nad yw'r sail gyfreithlon dros rannu gwybodaeth yn gofyn am gydsyniady plentyn neu'r person ifanc(a'ch bod chi'ndefnyddio sail gyfreithlon wahanol yn lle hynny), mae'n arfer dda gwrando arnyn nhw ac ystyried eullais. Pan fo'n ddiogel acyn briodol, you dylech esbonio penderfyniadau mewn ffordd y mae'r plentynneuneu'r person ifancyn gallu ei deall, gofyn am eu persbectif nhw ac ystyried eu dymuniadau ochr yn ochr ag ystyriaethau diogelu. Mae hyn yn helpu i adeiladu ymddiriedaeth, yn sicrhau tryloywder, a gall wella effeithiolrwydd ymyriadau diogelu.
Er hynn, er ei bod mae'nyn arfer ddagymryd i ystyriaethgwrando ar farn plant,nid yw hyn yn drech na'ch dyletswyddau chi i roi gwybod am bryder amddiffyn plant,hyd yn oed lle pan fo'r plentyn yn anghytuno.
[1]I gael arweiniad Yn yr Alban, mae adran 208(3) o Ddeddf Diogelu Data 2018 yn dweud “Aperson aged 12 or over is to be presumed to be of sufficient age and maturity to have such understanding, unless the contrary is shown."